Lo davantal

Te sovenes, tu, del davantal de la granda. Lo principal usatge del davantal de la granda èra d’aparar la rauba  del dejós,  mès mai de mai d’aquò : serviá de gant per tirar una padèla  plan cauda del fornèl. Èra meravilhós per secar las lagremas dels dròlles e dels còps per netejar lors morres solhats.
Dempuèi lo polalhièr, lo davantal serviá a transportar los uòus, los pitins a reviscolar, e dels còps los uòus asclats qui finissián dins lo fornèl.
Quand los visitaires  arribavan, lo davantal serviá d’abric  a dels dròlles crentuts.
E quand lo temps èra fresquet, la granda s’en plegava los braçs.
Aquel bon vièlh davantal fasiá ofici del bufador, bolegat al dessús del fuòc de boès. Aquò’s el que carrejava las trufas e lo boès sec dins la cosina.
Dins l’òrt, serviá de panièr per belcòp d’ortalissas; après la recòlta dels peses, veniá lo torn dels cauls. A la fin de la sason ( la darreiriá), èra utilizat per amassar las pomas tombadas de l’aure.
Quand los visitaires arribavan  a l’imprevist, qu’èra susprenent de veire  qu’ aqueste vièlh davantal podiá faire la posca amb tant de rapiditat.
A l’ora de servir lo repais, la granda anava sul balet bolegar son davantal, e los òmes al campèstre sabián còp sec que devián passar a taula.
La granda l’utilizava atanben per pausar la tarta a las pomas juste sortida del forn sul rebòrd de la fenèstra per que refregèsse; a l’ora  d’ara sa pichona filha la pausa dins lo micro-onde per la descongelar.
Caldrà belcòp de longas annadas, davant que quauqu’un inventèsse quicòm que poguèsse remplaçar aqueste bon vièlh davantal que serviá a tant de causas.
En sovenir de nòstras grandas, mandatz aquesta istòria a aquestes que sabon e a aquestes que pòdon apreciar : l’istòria del davantal de ma granda.

Tèxte original de Francine ANDREOLETTI,  adaptat en occitan per Elisa EVESQUE de Raulhac.