Lo medecin caçaire

Lo medecin Potinga un enrajat de caça,
Anava, un ser en Bòria-Bassa,
Veire un paure boièr d’estiu,
que s’èra talament conflat d’aiga de riu
que n’aviá ganhadas las fièbres,
E coma lo país èra claufit de lèbres,
Potinga aviá pres son fusilh,
l’obre- sac sul copet, guetrat jusca al monilh,
Mon òme s’en anava a travèrs las estolhas,
Quand tot d’un còp Juan-Bèl, que gardava sas olhas,
Li cridèt delai-lònh : E ! Bonjorn, medecin,
De qué diable, fasètz pr’aicí?
– Vau veire un moribond, çò li respond Potinga.
– E prendètz lo fusilh en plaça de seringa.
Çò ditz Juan-Bèl, e sans soscar :
Avètz donc páur de lo mancar ?

Flor de brossa, Patrimòni d’òc – edicion IEO Cantal «A tots» 1980

Aquò’s surtot al mes de març que me bolègue,
E garlòpe dels vèrs ? Ne’n clape e ne’n ressègue
Alèra lo gibièr, que sent fondre la nèu,
lo pluvièr daurat, lo vanèu,
E lo rèi dels bècs lòngs, la polida becassa,
Tot aquò ven, tot aquò passa,
Aüèi, tanètz, me tròbe al mièg da Pònt-Bernart ;
Lo gibièr i es clarsemenat,
Mès, quò fa pas res, ai dejà estrenat,
E vos vau contar ma jornada,
Qu’enquèra es lònh d’èstre acabada.

[…]

Mon can Tòm, que caminava al tròt,
Ven de s’atampar coma un ròc, […]
E vese un aucèl gris, que fila tant que pòt,
L’estarisse del prumièr còp.
Quò’s una becassina, amai grassa e galharda,
Quasi tant coma una lombarda,
La cònhe al fons de l’obre-sac,
Ambe un autre parelh qu’ai dejà retrassat,
E duèrbe mon fusilh vistament, mai lo cargue,
Car Tòm torna alongar lo margue,
E s’arrèsta per un gaulhàs al bòrd del riu :
Ai ! Paure òme, quanha emocion !    […]
Un aucelon me part al ras dels pès, me vire,
Car m’es partit darrièr, e vistament lo tire,
Mès res tomba, l’aucèl que sembla un parpalhòu
E qu’es pas pus bèl qu’un posin quand sòrt de l’uòu
Es talament laugièr que lo vent lo d-empòrta.
Coma de l’èrba seca o quauqua fuèlha mòrta
E s’en va, s’en va, lo sordon,
Un aucèl gras coma un lardon,
Lo melhor, lo pus fin ! Jure que tot ne’n fuma,
Car ai la meissanta costuma,
Quand manque atau quauque gibièr,
De jurar coma un carretièr.

Urosament per gu-el, i aviá, pel riu, un bèl girle.
E aqueste còp la paure bèstia tombèt e acabèt
sa vida dins l’obre-sac del caçaire.
[…]

Mès, davant de tornar pacholhar pels prats d’Ausa,
Farem, sus aquel crest, se volètz, una pausa ;
Agachem lo país que se vei d’aquí ‘stant !
Sus la drecha aquel vielh estanh,
Quò’s l’estanh desrocat de mossur de la Sèrra.
Ai Prend-te-garda a la man ‘squèrra,
E davant ieu, amont, dins lo cièu blu e clar,
De grands puègs blancs coma l’escuma de la mar :
Quò’s lo Grionèl, lo Còl de Cabra
Lo puèg Marin, forcut, que diriatz que se cabra
Alònga lo còl, jos sa crinièra de nèu,
E, coma un fièr chaval, arnica dins lo cièu.
Lo demai del país, landa e brossa l’emplisson,
Amb dels gaulhàs, de çai, de lai, qu’esturlusisson,
E lo lòng dels travèrs, pels crèsts, escampilhats,
Quauques bèç magres e de rosses gaspalhats.
Dels pins, totses parièrs, totses de mèma talha,
-L’òm diriá dels carrats de soldats en batalha –
E desplegats coma lo velós d’un tapís,
Botan lor taca verda al mièg del brossièr gris.

De codena endiluòc : aquela tèrra es paura.
Degun l’amoida pas, jamai degun la laura,
Recèb pas de fumier, per an, un plen baiard ;
Atanben i vesètz pas un trassa d’eissart,
Pas un pradèl coma la man, pas una estolha ;
E quauque pastoressa, a la longa conolha,
D’ont sòrt la lana negra o blanca d’un manèl,
Sola i garda son tropèl.
E ben – ò creiratz pas ! – aquel país sauvatge
M’agrada mai que cap, uèi que me fau sus l’atge […]

Lo mai important…

Ara, vam partajar, se vos en sentètz l’enveja,
Un bocin de saucissa freja,
Qu’arrosarem d’una pauca de vin :
Quò n’es pas un famús convit,
Mès un caçaire de mon atge
Se pòt pas trop cargar de companatge

[…]

E la partida de caça contunha. Dusca…

Lo cièu qu’èra tant blu, agara es nivol ; plèu.
La bruma sus la landa es dejà davalada.
Un vòu d’aucels, rengats en lònga cordelada,
Fila aval vas Pèira-Levada.
L’òm entend estiflar quauque pluvièr perdut,
E la voès d’un boièr, per la bruma escondut,
E que laura en amont, al delai de la landa,
Envòia jusca ièu las nòtas de la « Granda »
Lo solelh tant blancàs, negat dins lo cièu gris,
Semble un carbon, que, dins la cenre, s’escantís…
Un tren passa a Jalès, dins una ora d’agara :
Prendem doçament lo camin de la gara.
[…]

Flor de brossa, Patrimòni d’òc – edicion IEO Cantal «A tots» 1980